Osierocona bohaterka
Jak stawienie czoła światu, w pojedynkę, bez rodziców, kształtuje bohaterkę mojej najnowszej powieści?
Moim ulubionym dziełem literatury angielskiej są Dziwne losy Jane Eyre Charlotte Brontë. Bohaterka Jane została osierocona w młodym wieku i zamieszkała z rodziną swojego wujka. Rodzina ta była okrutny i bez serca. Charlotte Brontë straciła swoją matkę, kiedy była młodą dziewczynką i bez wątpienia przeniosła na swoje utwory, cały swój żal związany z tą stratą. Stworzyła Jane, bohaterkę o wspanialej sile i pasji – inspirującą bohaterkę.
W mojej powieści Pieśń Nilu, z bólem uczyniłam bohaterkę Aidę sierotą, jak Jane. Jednak było to konieczne dla jej charakterystyki. Sednem książki jest izolacja Aidy, jej niezależność i jej niezwykła trudność w poleganiu na innych, ponieważ jest przyzwyczajona do samotności. A co ważne, istotą książki jest udręka Aidy, która szuka zemsty za śmierć ojca.
Aby zrozumieć jak strata ojca napędza Aidę, musimy cofnąć się w czasie do straty jej matki. Aida miała tylko 7 lat, kiedy u jej matki zdiagnozowano raka, a następnie szybko zmarła. Gosposia Amina, zaczęła pełnić rolę jej zastępczej matki. Dlatego nie brakowało jej miłości, uwagi czy dyscypliny. Dorastała z pamiątkami swojej matki, zachowanymi w domu, co podtrzymywało jej pamięć o niej. Kiedy na początku powieści Aida wraca to domu jako młoda kobieta, która spędziła lata poza domem, uderza ją zarówno brak matki, jak i jej obecność:
Aida uśmiechnęła się ucieszona, że znów jest w tak dobrze sobie znanym miejscu. Tęsknota ścisnęła jej serce. Ojciec zawsze powtarzał, że w tych wysmakowanych wnętrzach na każdym kroku czuje się rękę jej matki. Mawiał, że jego żona miała potrzebę otaczania się pięknem. Salon był dokładnie taki, jak Aida go pamiętała. Ściany w słonecznym żółtym kolorze, a na nich obrazy Davida Robertsa, Prisse’a d’Avesnesa i Augustusa Lamplougha, przedstawiające krajobrazy starożytnego Egiptu: rzekę Nil, pustynię i sceny z tutejszego życia. Dębową podłogę pokrywały wspaniałe stare dywany z Iranu i Turcji, a po obu stronach pokoju o pięknych proporcjach były kominki, nad którymi wisiały lustra w złoconych ramach. Zimą paliło się w nich, bo w odróżnieniu od dni, kiedy temperatury były przyjemne, nocą panował przejmujący ziąb. Pięknie inkrustowane stoliki przyścienne na trzech zwężających się nóżkach stały między oknami, a na nich przerobione na lampy antyczne chińskie wazony z czerwonymi wzorami. Środek pokoju zajmował duży okrągły stół. Dada dbała, żeby w stojącym na nim wazonie zawsze były świeże, pachnące słodko kwiaty z ogrodu, nawet kiedy w domu nikt nie mieszkał. Przed każdym z kominków stała szeroka kanapa i fotele obite bladoseledynowym adamaszkiem. Aida pamiętała, jak siadała na jednej z nich jako mała dziewczynka i wtulona w mamę słuchała, jak ta czyta jej bajki. Jak dobrze było czuć oddech mamy na policzku. Kiedy dorastała, pozostały jej wspomnienia tamtych chwil i tych, które spędziła tu z tatą i Dadą Aminą.
Po wszystkim co Aida przeszła – utrata ojca w tragicznych okolicznościach, ucieczka z Egiptu do Anglii, opiekowanie się żołnierzami i cywilami z strasznymi ranami podczas Blitz’u w Londynie – przydałaby jej się bezwarunkowa miłość i wsparcie matki. Nie otwiera się na swój wewnętrzny żal, ale on gdzieś tam jest, głęboko ukryty. A my widzimy go w sposobie, w jaki czasami nosi ze sobą pamiątki po matce – bransoletkę, wieczorową torebkę, sukienkę.
Gdyby Aida straciła tylko matkę, wiem, że by sobie poradziła. Oczywiście, byłaby smutna, ale ta strata by jej nie zniszczyła, ponieważ ojciec i Amina tak wspaniale ją wychowali. Jednak, kiedy Aida, w nastoletnim wieku, straciła ojca jej życie legło w gruzach.
Jane Eyre jest popularną, literacką sierotą. Inne, które przychodzą mi na myśl to Cosette z Nędzników i Oliver Twist. Mają oni dwie wspólne cechy: zostały osierocone w dzieciństwie, a następnie odkryły, że świat może być okrutny. Aida była starsza, gdy została osierocona, jednak bez wątpienia dokonuje tego samego odkrycia po śmierci ojca. Nie umarł on spokojnie, z przyczyn naturalnych. Dostał ataku serca spowodowanego stresem, podczas pobytu na sali sądowej, gdy został uznany za winnego przestępstwa, którego nie popełnił. Był ofiarą wielkiej niesprawiedliwości. Został zdradzony przez najlepszego przyjaciela. Odebrano mu córkę, a ostatnie momenty życia spędził w psychicznej i fizycznej agoni.
Jest to strata, która miażdży Aidę. Jest to koniec jej niewinności, dzieciństwa. Ucieka przed skandalem do Anglii, do domu matki, ale tam zostaje jeszcze bardziej pozbawiona bezpieczeństwa swojego dawnego życia:
Śmierć ojca była dla niej wstrząsem, który zapoczątkował jej dorastanie. Okrucieństwa wojny stały się chrztem bojowym.
Jak mówi przysłowie – czas leczy rany. Aida podczas pobytu w Anglii wyrasta na odporną, zdeterminowaną młodą kobietę. Ale czy się wyleczy? Piszę:
Potrafiła opatrywać okaleczone podczas walk ciała, jednak sama nosiła potwornie bolesną ranę, która nie chciała się goić. Teraz Aida znalazła się znów w Egipcie, po latach, które wydawały się jej długie jak całe życie. Była tu, by przywrócić dobre imię ojcu.
Aida musi przywrócić honor ojcu. Nie pozbiera się, dopóki nie odkryje prawdy i nie zobaczy, że sprawiedliwości stało się zadość. Wszystko to wynika z wielkiej miłości, jaką darzy ojca i matkę. Przez całą książkę jest pogrążoną w żałobie córką, samotną sierotą.
Jednak Aida nie musi być samotna w swoich poszukiwaniach. Przyjaciel rodziny – Phares – pomógłby jej, gdyby mu tylko na to pozwoliła. Zna jej rodzinę i bardzo szanował jej ojca. Rozumie żałobę: stracił własną matkę w dzieciństwie. Jest mężczyzną z zasadami, który wierzy w prawdę i sprawiedliwość. Bardzo mu zależy na Aidzie.
Dla sieroty, przyzwyczajonej do samotnego życia w świecie, który okazał się niebezpieczny i niesprawiedliwy, zaufanie drugiemu człowiekowi jest bardzo trudne. Czy Aida może opuścić gardę i pozwolić, by ktoś jej pomógł? A nawet ją pokochał? Gdy straciło się miłość, ponowne otwarcie się na nią jest tak przerażające. Czy Aida pozwoli, by bycie sierotą całkowicie ją zdefiniowało? Czy może zbuduje nowe życie, takie, w którym będzie kochana tak, jak na to zasługuje – tak, jak chcieliby tego jej rodzice?
Zdjęcia: Kertu/Shutterstock